Monday, February 27, 2012

Restrictions on Displays of Wealth


Noch in die zeiten vun die noviim (prophets) wert bei Jüden gekämpft kegen auserlichen putz un luxus. Noch starker wert der kampf in golus (Exile). An einfach leben is nischt blõs die grund-foderung vun der Jüdischer emunah (faith), nor auch die nõtwendigkeit vun der politischer un ekonomischer lage vun die Yidden zwischen die Völker. Die Jüden hâben âber nischt alle mâl gefolgt, wâs séier toyrah, wâs séier geistige führer hâben séi gehéissen. Die haupt-beschäftigung vun Jüden in golus, zulieb sibos (reasons) in welche s’senen schuldig mehr die auserliche umständen, wie séi alléin, is handel un prozent. A sakh (a number) kleiben on ashiros (wealth). Willt sich arumweisen; willt sich stolzieren kegen éigene un fremde. Kegen fremde âber – a gefahr. Nischt éin tzurah (difficulty), nischt éin blut-bilbul  (blood libel) is gekummen auf Yidden, zulieb dem. Goyim sehen Yidden fein gekléidet, nehmt séi ân a kinah (jealousy). Sâgen séi: dâs is unser guts. Kummen araus dervun gezeyros (persecutions), pogromen. Dâs is an alte geschichte: der starker mâg, der schwacher tor nischt.
Wâs tuen Yidden?
Der yeytzer horah (elixer of evil) is grõss, as Gott helft, willt sich gehen in schul ausgeputzt in a schöenem leibkaftan, in a feine zaleskeh, in a yarmulkeh ausgeneiht mit gold. Âber: mah yomru ha-goyim…wâs wellen die Goyim sâgen? Dâs musen Yidden tomid (constantly) gedenken.
To Be Continued…

2 comments:

  1. I would define gezeyra "proclamation" (in this case a negative one). the word itself is neutral

    ReplyDelete
  2. I always have trouble with that word, but I've never seen it used in a neutral way. It's always negative. I think of it as an edict, but in this excerpt
    http://thejewsofyore.blogspot.com/2012/02/martyrs-of-rozhinai.html
    he refers to "gezeyros Khmelnitzki", which seems wrong to me; but there it is.

    ReplyDelete