Noch in die zeiten vun die noviim (prophets) wert bei Jüden
gekämpft kegen auserlichen putz un luxus. Noch starker wert der kampf in golus (Exile). An einfach leben is
nischt blõs die grund-foderung vun der Jüdischer emunah (faith), nor auch die nõtwendigkeit vun der politischer un
ekonomischer lage vun die Yidden zwischen die Völker. Die Jüden hâben âber
nischt alle mâl gefolgt, wâs séier toyrah,
wâs séier geistige führer hâben séi gehéissen. Die haupt-beschäftigung vun
Jüden in golus, zulieb sibos (reasons) in welche s’senen
schuldig mehr die auserliche umständen, wie séi alléin, is handel un prozent. A
sakh (a number) kleiben on ashiros (wealth). Willt sich arumweisen;
willt sich stolzieren kegen éigene un fremde. Kegen fremde âber – a gefahr.
Nischt éin tzurah (difficulty),
nischt éin blut-bilbul (blood libel) is gekummen auf Yidden, zulieb
dem. Goyim sehen Yidden fein
gekléidet, nehmt séi ân a kinah
(jealousy). Sâgen séi: dâs is unser guts. Kummen araus dervun gezeyros (persecutions), pogromen. Dâs
is an alte geschichte: der starker mâg, der schwacher tor nischt.
Wâs tuen Yidden?
Der yeytzer horah (elixer of evil) is grõss, as Gott helft, willt sich
gehen in schul ausgeputzt in a schöenem leibkaftan,
in a feine zaleskeh, in a yarmulkeh ausgeneiht mit gold. Âber: mah yomru ha-goyim…wâs wellen die Goyim
sâgen? Dâs musen Yidden tomid
(constantly) gedenken.
To Be Continued…
I would define gezeyra "proclamation" (in this case a negative one). the word itself is neutral
ReplyDeleteI always have trouble with that word, but I've never seen it used in a neutral way. It's always negative. I think of it as an edict, but in this excerpt
ReplyDeletehttp://thejewsofyore.blogspot.com/2012/02/martyrs-of-rozhinai.html
he refers to "gezeyros Khmelnitzki", which seems wrong to me; but there it is.