Sunday, February 26, 2012

Less people, more happiness


Noch mehr wie a bris is a khasseneh (wedding) geween vun ein seit a simkhah (celebration), vun der ander seit – a tzurah (a problem). Laut minhag (custom) vun alte zeiten hât men gemust rufen alle weite un nâhente koruvim (relations) bis’n zehnten glied, vun beide tzadodim (sides), a khutz (not counting) freund, bakannte, shkheynim (neighbors) un glatt kley kodesh (religious dignitaries). Far a mittelen balebus (householder) is praven a khasseneh derüber geween mamesh (virtually) a khurban (calamity). Karelitcher kohol  (communal leadership) hât sich derüber gesehen gezwungen araus-zu-geben asa verordenung un verschrieben in pinkas:
“Es is einstimmig ângenummen geworen vun die vorsteher un führer vun unser kehilla in’m derbei-sein vun einzelne seitige ângenummene leut (yekhidei segulah, leading citizens) a beschluss, wâs kehr sich ân zu sie bedärfenischen vun unser gemeinde, laut die takonos (regulations) vun pinkas: As wer es wet praven a khasseneh, wer dâs soll nischt sein, vun unser kehilla, tor er nischt einladen auf der seudah (feast) kéin andere, wie noch die nâhent’ste kerovim  bis a shlishi  (third degree) (glieds-schwester-kinder), vun béide tzadodim. Auch dâs parnas khodesh  (“president-of-the-month) wâs wet sein in jenem khodesh, un die nâhentste shkheynim , wâs wõhnen vun béide seiten, neben sein haus, un die kley-kodesh, un die unterführers, un dem wirt vun dem haus, wu der khossen steht ein. Un wer es hât a mekhuten (the father of a son/daughter-in-law) in stâdt, meg er ihm auch laden auf der seudah. Auch der nâhentster koruv vun jeden mekhuten (weiter vun shlishi be-shlishi) un der mekhuten vun derm ersten koruv vun dem baal ha-seudah (a wu men macht die seudah). Auch die kerovim bis shlishi be-shlishi vun mekhuten b’tzad ha-khossen (on the groom’s side) mög er rufen auf a khasseneh; âber auf a seudas ha-bris tor er mehr nischt rufen, wie ddie wâs senen õben eingerechent un die  mohelim (circumcisers) un kley-kodesh , davkeh (especially) die wâs dienen bei kohol. Ot der tikun (remedy) is a khoyv (obligation) auf jeden éinem vun unser kehilla, wer es soll nischt sein, a khutz  die yishuvim arum (except those living in nearby Christian villages). Séi fallen nischt unter dem dâsigen tikun, auch die kley kodesh senen ausgeschlossen. Dâs alles is beschlossen geworen auf a versammlung vun kohol mit’n kherem ha-godol, un wer es wet ovur sein (in violation) auf dem, wet gekanset  weren (fined) mit grõsse knossim. Wâs far a kohol vun unser kehilla es wet wellen mevatul sein (disregard) ot die takoneh können drei kashorim (“koshere Yidden, d. h. wâs hâben stimm-recht) sei wehren derin mit séiere protest.”
“Verschrieben yom H”, Kh”Y merakhshon, TKN”D (1794).” (Vier unterschriften)
Der leser seht, as laut dem dâsigen tikun , wâs hât stark bagrenetzt dem minhag vun “einladenis”, is noch geblieben a ganz hübsche mishpokhah (family) zu rufen auf a simkhah. Takeh punkt wie es wert gewitzelt in a volks-wörtel: “Wer is mein gesünd? M’stehens gesâgt! Ich un er, schwigger un schwer, händel un Mendel, Zorach un Boruch, zwéi zwillinglach, sollen gesund sein, lehavdil die goyah, a kaporah der bokhur (the hell with the youngster).” (?)

No comments:

Post a Comment