Saturday, February 25, 2012

No one wants the honor



From the communal records of the village of Karelitch, early 19th century:

Dâs is schwer vor-zu-stellen. Quatter  (?) un Unterführer – die schöenste kovodim (honors) bei frumme Yidden. Un in Karelitch, mit hundert jâhr zurück, hât men auf ot die kovodim  nischt gekönnt kriegen kein baalonim (apirants). 

Wâs zhe is geween die maysseh (story)? Wer is geween schuldig derin? Schuldig senen geween die kley kodesh (religious officialdom) mit die teller, wâs m’stellt bei Yidden ân zu jederer simkhah. Ot die teller-âbzâhlung far die kley-kodeh hât gehéissen in Karelitch “zuschreiech”. Dâs hât gelegt asa schwere last auf’n balebus (householder), as er hât moykhal geween (forgave) die “koved”  mit der seudah (feast) un hât geweicht fun a khasseneh (wedding) un a bris (circumcision). Kohol (the communal elders) hât kegen dem gemust ân-nehmen mittlen, un mit a hundert jâhr, ungefähr, zurück is verschrieben geworen in Karelitcher pinkas asa min takoneh (edict):
Hayos (whereas), wie dâ is geween an alter minhag (custom), as jeder quatter auf a bris-milah un unterführer auf a khasseneh hât gemust geben zuschreiach die kley-kodesh, un makhmes (on account of) dem is die mitzvah (compulsory good deed) vun quatter un unterführer in gefahr unter-zu-gehen, un dervun geht araus grõss khurvah  (disaster) far’n ba’al-simkhah, wâs könn nischt kriegen kein quatter un kein unterführer; derüber: kdey (in order that) zu ver-richten, as die dâsige mitzvah  soll nischt aus-fehlen, un auf-zu-heben sie vun der erd, wie sie is geween bis itzt gefallen, is gestimmt gevoren bei die aluphei ha-kohol in’m derbei sein vun die yekhidei segulah (distinguished citizens), un vun beys din un vun Rov, mit a schwere kherem (ban), as kdey nischt zu verschämen dem, wâs hat nischt, is vun heunt ân un weiter an issur gomur (absolute prohibition) as kein shum (single) quatter un unterführer soll nischt geben kein zuschreiach zu kein shum  kley-kodesh¸un wer es wet ovur  sein (violate) derauf wet, a khutz (other than) dem strâff vun dem kherem,  gekanset (fined) weren mit grõsse kanossim un grõsse bizyoynos (humiliations). Derselber kherem  fallt auch auf die kley-kodesh õb séi wellen nischt lâsen wissen far allemen, wer es hât ovur geween auf dem kherer  vun “zuschreiach”. Wer es wéiss, as imitzer hât ovur geween, is mekhoyev (obligated) zu lâsen wissen dem parnoss khodesh.” (Acht unterschriften.)
(Parnass-Khodesh: Einer vun die zwölf gemeinde-führer, wâs hâben auch gehéissen aluphei-ha-kohol. Jeder is geween a min (sort of) präsident auf ein khodesh (month). In dem khodesh, wen éiner is geween parnoss-khodesh, hâben die überige nischt gehat kein recht sich zu mischen, blõs auf aseyphos fleggen alle zwölf kummen un hâben stimm-recht.)

1 comment:

  1. Qyatter is the man who brings the baby to the sandek by a bris milah

    ReplyDelete